ମାଇ ୱାଡା ହେଉଛି ଏକ ସ୍ଥାନ ଯେଉଁଥିରେ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନେ ଅଛନ୍ତି । ୨୦୧୩ ରେ ପ୍ରୟାଗରାଜ ଠାରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିବା କୁମ୍ବରେ ମାଇ ୱାଡା ଙ୍କୁ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ରୂପ ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ନାମ ଦାଶନାମ୍ ସନ୍ୟାସିନି ଅଖାଡା ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା। ପୁରୁଷ ସାଧୁମାନଙ୍କୁ ସର୍ବସାଧାରଣରେ ଉଲଗ୍ନ ହେବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ମହିଳା ସାଧୁମାନେ ତାହା କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଯେତେବେଳେ ମହିଳାମାନେ ସନ୍ନ୍ୟାସରେ ରହିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି , ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ନାଗା ସାଧୁ ହୁଅନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧନ୍ତି।
ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ କପାଳରେ ଏକ ତିଲକ ଲଗାଇବାକୁ ପଡିଥାଏ । ସେମାନଙ୍କୁ କେବଳ ଗୋଟିଏ କପଡା ପିନ୍ଧିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଥାଏ , ଯାହା ଗେରୁଆ ରଙ୍ଗର ହେଇଥାଏ । ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନେ ପିନ୍ଧିଥିବା ପୋଷାକ ସିଲେଇ ହୁଏନାହିଁ। ଏହାକୁ ଗାଣ୍ଟି କୁହାଯାଏ। ନାଗା ସାଧୁ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କୁ ୬ ରୁ ୧୨ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ରହ୍ମଚାର୍ଯ୍ୟ ପାଳନ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ମହିଳା ଏହା କରିବାରେ ସଫଳ ହୁଅନ୍ତି।
ତା’ପରେ ତାଙ୍କ ଗୁରୁ ତାଙ୍କୁ ନାଗା ସାଧୁ ହେବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଅନ୍ତି। ନାଗା ସାଧୁ ତିଆରି କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ନାରୀର ପୂର୍ବ ଜୀବନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ମିଳିଥାଏ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏହା ଜଣା ପଡିପାରେ ଯେ ସେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ଭଗବାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ କି ନୁହେଁ ଏବଂ ସେ ନାଗା ସାଧୁ ହୋଇ କଷ୍ଟଦାୟକ ସାଧନା କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବେ କି ନାହିଁ। ଆଖଡାର ମହିଳା ସାଧୁଙ୍କୁ ମାଇ, ଅଭଦୁତାନି କିମ୍ବା ନାଗିନ କୁହାଯାଏ। ଯଦିଓ ଏହି ମାଇ କିମ୍ବା ନାଗିନ୍ ମାନେ ଆଖଡାର କୌଣସି ପ୍ରମୁଖ ପଦବୀକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ ।
ଜଣେ ନାଗା ସାଧୁ ହେବାବେଳେ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କୁ ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ପଡିବ ଯେ ସେ ଭଗବାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ। ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଙ୍କର ସାଂସାରିକ ଭୋଗ ସହିତ କୌଣସି ସଂଲଗ୍ନ ନାହିଁ। ସକାଳେ ନଦୀରେ ଗାଧୋଇବା ପରେ, ଶୁଦ୍ଧ ହେବା ପରେ ମହିଳା ନାଗା ସନ୍ୟାସିନି ଅଭ୍ୟାସ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ଅବଦୁତାନୀ ମା ଦିନସାରା ଭଗବାନଙ୍କୁ ଜପ କରନ୍ତି । ସକାଳୁ ଉଠି ଶିବଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି । ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ସେ ଭଗବାନ ଦତ୍ତାତ୍ରେୟଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି।
ନାଗା ସାଧୁ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଜଣେ ମହିଳା ସାଧୁଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ନିଜର ପିଣ୍ଡ ଦାନ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ ଏବଂ ଅତୀତର ଜୀବନକୁ ଛାଡିଦେବାକୁ ପଡିଥାଏ। ମହିଳା ସୈନାସୀଙ୍କୁ ତିଆରି କରିବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆଖଡ଼ା ର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଧିକାରୀ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ମହାମଣ୍ଡଳେଶ୍ୱରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ ହେବାବେଳେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ କେଶ କାଟିବାକୁ ପଡେ, ଏହା ପରେ ସେମାନେ ନଦୀରେ ଏକ ପବିତ୍ର ସ୍ନାନ କରନ୍ତି। ଏହା ହେଉଛି ଜଣେ ସାଧାରଣ ମହିଳାଙ୍କ ଠାରୁ ନାଗା ସାଧୁ ହେବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା।